Câu chuyện kinh doanh

Nguyên tắc giá gốc trong kế toán và những điều bạn cần biết

Trong các doanh nghiệp, thông tin kế toán đa dạng và phải phục vụ cho nhiều đối tượng và mục đích khác nhau. Các nguyên tắc về giá gốc được xem là một phần quan trọng mà doanh nghiệp cần tính toán chính xác để đảm bảo các khoản chi phí, lợi nhuận như mong muốn. Cùng GoACADEMY tìm hiểu về các nguyên tắc giá gốc trong kế toán chi tiết trong bài viết dưới đây.

Nguyên tắc giá gốc là gì?

Định nghĩa của giá gốc

Trước khi tìm hiểu về nguyên tắc giá gốc, bạn chắc hẳn sẽ cần nắm được cụ thể thì giá gốc là gì. Theo đó, giá gốc đề cập đến giá trị ban đầu của một mặt hàng hoặc sản phẩm. Nguyên tắc này là một trong bảy nguyên tắc kế toán được áp dụng trong hệ thống kế toán tại Việt Nam. Hãy cùng tìm hiểu thêm về nguyên tắc này, được gọi là nguyên tắc giá gốc (historical cost principle).

Khái niệm của nguyên tắc giá gốc

Nguyên tắc giá gốc (historical cost principle) định nghĩa rằng: “Các tài sản cần phải được ghi nhận dựa trên giá gốc. Giá gốc của tài sản là số tiền hoặc tương đương tiền đã được chi trả, đang cần phải thanh toán, hoặc có giá trị hợp lý tại thời điểm ghi nhận tài sản đó.”

Theo nguyên tắc giá gốc, các đối tượng kế toán, cụ thể là tài sản, sẽ được ghi nhận dựa trên giá trị ban đầu mà chúng đã có và không phải dựa trên giá trị thị trường tại thời điểm ghi nhận. Nguyên tắc giá gốc không quan tâm đến giá trị hợp lý hay giá trị thị trường, và không tính đến giá trị tái đánh giá của tài sản.

Các doanh nghiệp sử dụng tài sản này trong quá trình sản xuất và kinh doanh nội bộ của họ và không sử dụng chúng cho mục đích mua bán tài sản. Do đó, việc đánh giá tài sản dựa trên giá trị thị trường, cho dù tăng hoặc giảm so với giá gốc, không ảnh hưởng đến lợi ích kinh tế của doanh nghiệp. Vì vậy, với giả định rằng doanh nghiệp hoạt động liên tục, tài sản sẽ được ghi nhận dựa trên giá gốc.

Mục tiêu của nguyên tắc này là đảm bảo rằng kế toán của doanh nghiệp không phóng đại giá trị của các đối tượng kế toán, nhằm đảm bảo tính tin cậy của thông tin kế toán.

Vận dụng nguyên tắc giá gốc trong kế toán

Nguyên tắc giá gốc (historical cost principle) theo chuẩn mực VAS số 1 có các quy định sau đây:

• Tài sản phải được ghi nhận dựa trên giá gốc.
• Giá gốc của tài sản được xác định bằng số tiền hoặc tương đương tiền đã chi trả, đang cần phải thanh toán hoặc dựa trên giá trị hợp lý của tài sản đó tại thời điểm ghi nhận.
• Giá gốc của tài sản không thay đổi, trừ khi có quy định khác trong các chuẩn mực kế toán cụ thể.

Theo nguyên tắc giá gốc, khi một doanh nghiệp tiến hành giao dịch kinh tế như mua tài sản cố định, công cụ dụng cụ hoặc nguyên vật liệu, giá trị của những đối tượng kế toán này sẽ được xác định và ghi nhận dựa trên giá gốc, không phụ thuộc vào giá trị thị trường tại thời điểm mua.

Công thức tính giá gốc

Công thức để tính giá gốc cụ thể như sau:

Trong đó:

Các chi phí trực tiếp liên quan cần được tính đến từ thời điểm tài sản trở nên sẵn sàng để sử dụng, bao gồm các khoản chi phí sau:

• Chi phí để chuẩn bị mặt bằng.
• Chi phí vận chuyển và bốc xếp ban đầu.
• Các chi phí lắp đặt và quá trình chạy thử (trừ đi các khoản thu hồi do việc chạy thử).
• Chi phí nâng cấp.
• Lệ phí trước bạ (đối với ô tô).
• Chi phí cho chuyên gia và các chi phí trực tiếp khác liên quan.

Có thể bạn quan tâm: Chiến lược định giá bán sỉ cho sản phẩm để cạnh tranh với đối thủ

Một số lưu ý về nguyên tắc giá gốc

Hạn chế của nguyên tắc giá gốc đối với tiềm năng tài sản của doanh nghiệp

Việc ghi nhận tài sản theo giá gốc ban đầu tại thời điểm mua có thể dẫn đến sự chênh lệch giữa giá trị ghi trên sổ sách và giá trị thị trường thực tế của tài sản. Điều này có thể dẫn đến hiểu lầm hoặc đánh giá không chính xác về tiềm năng của tài sản nếu chỉ dựa vào thông tin trên sổ sách kế toán.

Một giải pháp cho vấn đề này là trong quá trình tài sản tồn tại, chúng thường được đánh giá lại để phản ánh giá trị trên thị trường hiện tại.

Linh hoạt trong áp dụng nguyên tắc giá gốc kết hợp với các nguyên tắc kế toán khác

Nguyên tắc giá gốc thường không áp dụng khi doanh nghiệp phá sản và ngừng hoạt động. Trong trường hợp này, tài sản của doanh nghiệp thường sẽ được đánh giá lại để phản ánh giá trị thực tế và thị trường.

Khi doanh nghiệp phá sản và không còn hoạt động, tài sản thường được bán để trả nợ. Lúc này, tài sản cần phải được đánh giá lại dựa trên giá trị thị trường hiện thời và giá trị hợp lý.

Có thể bạn quan tâm: Làm thế nào để quản lý sản phẩm số lượng lớn mà hiệu quả?

Xác định chính xác giá gốc của tài sản

Điều này là một lưu ý quan trọng và đồng thời cũng là sai lầm mà kế toán doanh nghiệp có thể mắc phải khi xác định giá gốc của tài sản. Rất nhiều doanh nghiệp ghi nhận các chi phí liên quan trực tiếp đến việc đưa tài sản vào trạng thái sẵn sàng sử dụng như là chi phí và ghi chúng vào tài khoản 642 – chi phí quản lý doanh nghiệp. Tuy nhiên, các chi phí liên quan trực tiếp này thực ra là một phần của nguyên giá của tài sản, theo công thức đã được trình bày ở phần 2.

Cách định giá sản phẩm từ giá gốc

Để doanh nghiệp có thể xác định mức giá phù hợp cho sản phẩm mà mình kinh doanh, việc định giá sản phẩm từ giá gốc theo các bước cụ thể là điều vô cùng cần thiết. Sau đây là các bước để xác định mức giá phù hợp cho sản phẩm của doanh nghiệp:

Bước 1: Xác định giá vốn cho sản phẩm của bạn

Giá vốn (COGS – Cost of Goods Sold) của sản phẩm là tổng chi phí bao gồm chi phí sản xuất hoặc nhập sản phẩm (còn được gọi là giá thành của sản phẩm) cùng với mọi chi phí bổ sung cần thiết, chẳng hạn như chi phí nhân công, vận chuyển, xử lý, marketing,… để sản phẩm sẵn sàng để bán.

Bước 2: Nghiên cứu thị trường và phân đoạn khách hàng của bạn

Trước khi bạn xác định giá bán cho sản phẩm bán lẻ, quan trọng nhất là phải nghiên cứu kỹ thị trường và xác định rõ phân đoạn thị trường mà bạn đang nhắm đến. Điều này là cơ sở quan trọng để xác định giá cả phù hợp và cạnh tranh cho sản phẩm của bạn. Hãy tập trung vào việc hiểu rõ hành vi tiêu dùng của khách hàng tiềm năng, ví dụ như sự quan tâm đối với giá cả hoặc chất lượng sản phẩm.

Bước 3: Xác định mức lợi nhuận mong muốn

Có một mẹo đơn giản và thường được áp dụng trong quá trình định giá sản phẩm. Bạn có thể bắt đầu bằng việc lấy giá vốn của bạn và nhân đôi nó để xác định giá bán. Đây là một cách an toàn và phổ biến để đảm bảo rằng bạn có mức lợi nhuận 100% từ việc bán sản phẩm.

Bước 4: Xác định giá bán lẻ (giá niêm yết)

Sau khi bạn đã xác định mức lợi nhuận mong muốn, bạn có thể tính giá bán lẻ cuối cùng bằng cách sử dụng công thức sau:

Giá bán lẻ = [Giá gốc/vốn + (Giá gốc x % lợi nhuận mong muốn)]

Bước 5: Xác định giá bán sỉ

Nếu bạn là nhà sản xuất và đồng thời cung cấp sản phẩm cho cả bán lẻ và bán sỉ, bạn cần xem xét cẩn thận cách xác định giá bán sỉ. Điều quan trọng là đảm bảo rằng giá bán sỉ không ảnh hưởng đến lợi nhuận của bạn từ việc bán lẻ. Đồng thời, giá bán lẻ của bạn cũng không gây xung đột lợi ích với các đối tác bán lẻ khác mua sản phẩm từ bạn.

Tất nhiên, khi bạn bán sỉ, số lượng sản phẩm trong mỗi đơn hàng sẽ rất nhiều. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải nhập hàng, lưu kho và quản lý một lượng lớn sản phẩm của mình. Đây là một vấn đề quan trọng mà bất kỳ doanh nghiệp nào cũng cần quan tâm, tìm ra giải pháp quản lý tối ưu để quản lý và hạn chế những sai sót không đáng có. Nắm được nhu cầu đó, hệ thống của phần mềm GoSELL hỗ trợ doanh nghiệp quản lý, thiết lập và lưu trữ giá từng sản phẩm một cách chi tiết, giúp quá trình kinh doanh luôn diễn ra chính xác và minh bạch.

Quản lý giá sản phẩm chính xác trên hệ thống của GoSELL

GoSELL là phần mềm quản lý bán hàng toàn diện giúp doanh nghiệp tối ưu quy trình bán hàng đa kênh. Trong đó, việc quản lý sản phẩm được xem là một trong những ưu tiên hàng đầu được hướng tới. Cụ thể, GoSELL cho phép doanh nghiệp thiết lập, tùy chỉnh và quản lý giá của từng sản phẩm trong kho hàng của mình. Bạn có thể quản lý giá niêm yết, giá bán, giá gốc sản phẩm để giúp quá trình tình toán, thống kê được chính xác và chi tiết nhất có thể.

Bên cạnh việc thiết lập giá bán cụ thể cho sản phẩm, GoSELL còn cho phép doanh nghiệp cài đặt thông tin giá bán sỉ cho từng nhóm đối tượng khách hàng khác nhau của mình. Cụ thể, doanh nghiệp có thể lựa chọn tên sản phẩm, số lượng, giá tiền, % giảm giá để tăng tỷ lệ chuyển đổi khi tiếp cận với các đối tượng khách hàng của mình.

Doanh nghiệp cũng có thể thiết lập các loại thuế cho từng sản phẩm mà mình đang kinh doanh. Một số loại thuế cơ bản có thể kể đến như VAT, thuế bán hàng, thuế nhập hàng hoặc trường hợp cụ thể cần áp dụng thuế. Ngoài ra, tính năng quản lý sản phẩm của GoSELL còn hỗ trợ doanh nghiệp thiết lập đầy đủ các thông tin sản phẩm, thiết lập đơn vị quy đổi cụ thể để quản lý tối ưu các sản phẩm trong kho hàng của mình.

Tạo phân tích báo cáo chi tiết với phần mềm GoSELL

Phần mềm quản lý bán hàng GoSELL cũng mang đến tính năng tạo báo cáo phân tích doanh thu, lợi nhuận chính giúp doanh nghiệp đo lường hiệu quả kinh doanh trong từng khoảng thời gian nhất định. Doanh nghiệp có thể nắm được chi tiết doanh thu, lợi nhuận kinh doanh, thuế từ giá gốc sản phẩm được thiết lập.

Doanh nghiệp luôn có thể thực hiện các báo cáo doanh thu, lợi nhuận từ nhiều kênh bán hàng khác nhau (Shopee, Lazada, GoMUA, Tiktok Shop), đa nền tảng (Cửa hàng, website, app bán hàng, mạng xã hội) và báo cáo doanh thu theo chi nhánh. Các doanh nghiệp kinh doanh đa kênh không còn phải lo về việc thống kê sai sót khi kinh doanh ở nhiều kênh bán hàng khác nhau.

Đặc biệt, doanh nghiệp còn có thể tạo các phân tích doanh thu theo đơn hàng ở các giai đoạn khác nhau hoặc lọc báo cáo doanh thu theo trạng thái đơn hàng, phương thức thanh toán của đơn hàng. Tính năng này chắc chắn sẽ giúp theo dõi các chỉ số kế toán trên báo cáo của doanh nghiệp (doanh thu, lợi nhuận, lợi nhuận gộp, tổng vốn, tổng đơn hàng, phí giao hàng, giá trị trung bình đơn hàng) một cách dễ dàng.

Các giải pháp, tính năng hiệu quả của phần mềm quản lý bán hàng GoSELL

Là phần mềm quản lý bán đa kênh, GoSELL cung cấp một loạt giải pháp hiệu quả để nâng cao khả năng bán hàng và quản lý bán hàng của doanh nghiệp, bao gồm:

• GoWEB: Tạo trang web thương mại điện tử chuyên nghiệp một cách nhanh chóng và tiện lợi.
• GoAPP: Phát triển ứng dụng mua sắm trên cả nền tảng Android và iOS để thu hút khách hàng quay lại mua sắm thường xuyên hơn.
• GoPOS: Quản lý quy trình bán hàng tại quầy, bao gồm lập đơn hàng nhanh chóng và theo dõi tồn kho chi tiết từng chi nhánh.
• GoSOCIAL: Hỗ trợ bán hàng trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook và Zalo. Đồng bộ hóa tin nhắn, tạo kịch bản trả lời và tạo đơn hàng ngay trong quá trình trò chuyện.
• GoLEAD: Tạo các Landing Page chuyên nghiệp để thu thập thông tin khách hàng và tối ưu hóa tỷ lệ chuyển đổi cũng như ghi nhận các giao dịch.
• GoCALL: Xây dựng hệ thống tổng đài ảo giúp doanh nghiệp thiết lập một đội ngũ telesales chuyên nghiệp và chăm sóc khách hàng hiệu quả.

Bên cạnh việc quản lý sản phẩm một cách đồng bộ nêu trên, phần mềm quản lý bán hàng GoSELL cung cấp một loạt tính năng giúp tối ưu hóa quy trình quản lý bán hàng và tiếp thị từ cửa hàng trực tiếp đến các kênh bán hàng online của doanh nghiệp như website, app bán hàng, các sàn TMĐT hay các nền tảng mạng xã hội.

Kết luận

Bài viết trên chắc hẳn đã giúp bạn nắm được các thông tin về nguyên tắc giá gốc, cách tính cũng như các lưu ý đối với doanh nghiệp khi tính toán giá gốc sản phẩm trong kinh doanh. Việc quản lý giá sản phẩm hiệu quả đóng vai trò đặc biệt trong quá trình kinh doanh, góp phần tối ưu lợi nhuận mà doanh nghiệp có thể có được.